مجموعه اقامتی-تفریحی جانبازان و معلولین با رویکرد تقویت روحیه

چکیده
این مجموعه شامل فضاهای تفریحی از قبیل زمین تنیس،بسکتبال،سالن بیلیارد،استخر و سونا و جکوزی می باشدزیرا ورزش باعث نشاط و در نتیجه تقویتروحیه در تمامی انسانها و اشخاصی که دارای معلولیت هستند می شود علاوه بر آن در معلولین باعث تغییر نگرش- تفکر و دیدگاه این قشر نسبت به خود و تغییر نگرش،تفکر و دیدگاه جامعه نسبت به معلولیت و نیازهای آنها می باشد.
این مجموعه همچنین شامل فضاهای اقامتی از قبیل اتاق های دو نفره و یک نفره و همچنین سوییت های خانوادگی و فضاهای اداری،رستوران،کافی شاپ و سالن کنفرانس می باشد.هدف از این پژوهش طراحی مکانی مناسب برای تفریح و استراحت به منظور پر کردن اوقات فراغت آخر هفته شهروندان عادی و همچنین شهروندان دارای معلولیت هستند است.با قرار دادن تسهیلات برای جانبازان و معلولین جسمی و حرکتی باعث حضور هر چه بیشتر و بهتر این قشر از جامعه می شویم.در نهایت این مجموعه حلقه ی ارتباطی بین معلولین و سایر افراد است به گونه ای که افراد جامعه با معلولیت و شرایط آنها آشنا می شوند و مسولیت خود را در برابر پدیده ی معلولیت به درستی ایفا کنند.
روش تحقیق در این پژوهش گردآوری اطلاعات-روش تجزیه و تحلیل و روش قیاسی است.سایت در مجاورت پارک انتخاب شده است و از طبیعت زیبای پارک نیز استفاده شده است.

 
مقدمه
با گسترش روزافزون شهر نشيني مشكلات مربوط به زندگي شهري نظير مساله مالي، مشغله‌هاي كاري، استرس، فاصله عاطفي افراد خانواده، كاهش ميزان استفاده از اوقات فراغت و تفريحات گروهي را منجر شده است. در صورتي كه حق استراحت و استفاده از مرخصی با حقوق و ایجاد تسهیلات اداری لازم، برای استفاده بیشتر مردم از تعطیلات و اوقات فراغت در واقع دستاوری است که بشر پس از سالها کار و تولید انبوه فرهنگ مادی در قرن اخیر به دست آورده است. بنابراين نياز به فضاهايي براي استراحت، تمدد اعصاب، تفريح ضروري به نظر مي‌رسد.
•    علت انتخاب موضوع
با توجه به كم شدن تفريحات گروهي و خانوادگي و مشكلاتي چون مسافت هاي طولاني، هزينه هاي بالاي سفر و كمبود برخي امكانات سبب شد كه توجه ويژه‌اي به اين مقوله صورت گيرد.
زندگي كردن در فضاهاي شلوغ و پر سرو صداي شهرها ونياز افراد به مكاني آرام و زيبا براي استراحت و تمدد اعصاب از ضروريات جامعه امروز مي‌باشد.سفر به مكاني كه فاصله چنداني با شهر نداشته باشد و مستلزم برنامهريزي خاصي نباشد از ويژگي‌هاي مهم اين پروژه محسوب مي‌شود.
•    اهميت و ضرورت انجام پروژه
اين پروژه با فراهم نمودن جايي كه صرفاً خود آن مكان هدف و مقصد باشد و به نوعي اوقات فراغت ساكنين شهرها، افرادي كه نمي‌دانند كجا بروند و افرادی که به دلیل معلولیت هایی که دارند امکان حضور در همه ی مکان ها برای آن ها فراهم نیست و تمايل به سفرهاي كوتاه در محيطي به دور از هياهوي شهرها دارند از اهميت ويژه‌اي برخوردار است..
چه بسا بي توجهي به امر اوقات فراغت و تفريح در دراز مدت آثار سوء اجتماعي در ابعاد خانواده و جامعه خواهد داشت. در صورتي كه وجود فضا‌هاي تفريحي مناسب سبب پيوند قوي‌تر افراد خانواده و افزايش بازده افراد در محيط كار مي‌شود. لذا پرداختن به موضوع تفريح و برنامه‌ريزي براي پر كردن اوقات استراحت  شهروندان ضروري است.
•    اهداف پژوهش و طراحي
هدف از انجام اين پژوهشطراحي مكاني مناسب براي تفريح و استراحت  به منظور پر كردن اوقات فراغت آخر هفته شهروندان عادی و همچنین شهروندانی که دارای معلولیت هستنداست. در این طراحی با قرار دادن تسهیلات برای جانبازان و معلولین جسمی و حرکتی باعث حضور هر چه بهتر و بیشتر این قشر از جامعه می شویم.در نظر گرفتن سايتي كه به لحاظ موقعيت داراي طبيعت زيبا و جذاب براي استفاده كننده‌گان باشد و همچنين طراحي مكاني همگون با طبيعت سايت كه پاسخگوي نيازها وكمبودهاي افراد مي‌باشد، از اهداف اين پژوهش است.
•    موقعيت استقراري پروژه
سايت مورد نظر اين پروژه در استان سمنان واقع در شهمیرزاداست. اين سايت به دليل طبيعت مناسب، آب و هواي مطلوب و ييلاقي، نزديكي به سمنان انتخاب شده است.
•    برنامه‌ريزي كالبدي
مجموعه اقامتي- تفريحي مورد نظر اين پروژه شامل:
 فضاهاي عمومي (سالن هاي چند منظوره، رستوران، كافي‌شاپ)
 فضاهاي اقامتي (اتاق‌ها و سوئيت‌هاي خانوادگي)
 فضاهاي تفريحي(استخر، اتاق ماساژ، محوطه آفتابگيري، قايقراني، ماهيگيري، ورزشهاي آبي، كمپينگ)
 فضاهاي اداري (اتاق‌هاي مديريت، اتاق پرسنل، اتاق مربيان)
فضاهاي خدماتي (پاركينگ، تاكسي سرويس 24 ساعته، بخش‌هاي تأسيساتي)
مي‌باشد.
•    روش تحقيق و طراحي
روش‌هاي تحقيق در اين پژوهش شامل گرد‌آوري اطلاعات، روش‌هاي تجزيه وتحليل(توصيفي) وروشهاي قياسي مي‌باشد. گردآوري اطلاعات خود شامل: مطالعات كتابخانه‌اي، سايت‌هاي اينترنتي، مجلات معماري و مطالعات پيشين انجام شده در اين زمينه مي‌باشد.

•    ساختار و فصول پژوهش
اين پژوهش مشتمل بر پنج فصل به شرح زير مي‌باشد:
فصل اول- مباني نظري طرح
فصل دوم- ضوابط واستاندارد‌ها وبررسي نمونه ها
فصل سوم –بررسي سايت
- اقليم
- عوامل تأثير گذار سايت
- دسترسيها(پياده وسواره)
فصل چهارم- برنامه‌ريزي كالبدي و معرفي فضاهاي مجموعه اقامتي-تفريحي
- فضاهاي عمومي
- فضاهاي اقامتي
- فضاهاي تفريحي
- فضاهاي اداري
- فضاهاي خدماتي
فصل پنجم- طرح‌هاي پيشنهادي براي مجموعه اقامتي-تفريحي
- تشريح طرح پيشنهادي
 
فصل اول: مباني نظري طرح
1-1-     معلول برای آنان در زندگی روزمره مشکلاتی را بوجود می آورد
1-2-    معلولیت
معلولیت عارضه ای طبیعی و اجتماعی است که در جوامع مختلف به صورتهای گوناگون دیده می‌شود.
آمار نشان می‌دهد که درصد قابل توجهی از افراد هر جامعه را معلولین تشکیل می‌دهند. به طور مثال طبق آماری که از طرف سازمان بهداشت جهانی وابسته به سازمان ملل متحد درسال جدید منتشر شده است، ده درصد از مردم در جهان به نوعی معلول هستند، امروزه با پیشرفتهای زیادی که در علوم مختلف از جمله پزشکی، روانشناسی، جامعه شناسی، تربیت بدنی و غیره به وجود آمده است، سعی می‌شود هرچه بیشتر به این گونه افراد کمک شود تا بتوانند به طور مستقل و بدون کمک دیگران و نیز بدون آنکه خود را سربار جامعه احساس کنند و یا منزوی باشند، به زندگی عادی خود بپردازند. تدابیری که به اینمنظور ازطرف ارگانهای مختلف به عمل می‌آید بیشتردر زمینه فراهم آوردن امکاناتی از قبیل مسکن مناسب با وضع معلول، شغل مناسب، وسیله حمل ونقل (به طور مثال اتومبیلهای مخصوص برای معلولین قطع نخاعی)، وسایل آموزشی و کمک آموزشی مناسب، گذراندن اوقات فراغت و ... است.
3-1- تقسیم بندی معلولین
1-    معلولین حسی
2-    معلولین جسمی یا حرکتی
3-    معلولین ذهنی
1-1- اوقات فراغت
فراغت يک جلوه زندگي است. فراغت، يکي از زمينه‌ها براي پديد آوردن انساني است با ارزشهاي رواني و عاطفي والاتر و فرهنگ سرشارتر، نه زمينه خستگي در کردن براي کار دوباره.
اوقات فراغت براي رفع خستگي و براي تجديد قوا براي کار نيست. براي رفع اندوه نيست. اوقات فراغت، اوقات ديدار دوستان و آشنايان هم نيست. اوقات فراغت عبارت از بخشي از بندگي است که آدمي به جلوه‌هاي اصيل و نجيب روح خودش پاسخ دهد.
اوقات فراغت براي بازگشت آدمي به خويشتن است. فراغت با بيکاري متفاوت است با تنبلي و لميدن در کنج خانه متفاوت است. فراغت به معناي جدا کردن ذهن از درگيري‌هاي جاري زندگي است. سرانجام به معناي کامل برگشتن به خويشتن است.
نيازهاي زندگي آدمي را ناگزير مي‌سازد که راه و رسم نظم يافته‌اي را در جريان تلاشهاي روزانه خود بپذيرد. بخش بزرگ اين راه و رسم‌ها، بي حضور و دخالت و بي‌خواسته انسانها، تنظيم و به آنان تحميل مي‌شود. فرار از اين تحميل و پيشي گرفتن راه و رسمي ديگر، عنصر اصلي فراغت است. فراغت به جلوه درآوردن خواسته‌هاي اصيل انساني است. بريدن و دور شدن از همه درگيري‌ها و وابستگي‌هاي ذهني و فکري است.
1-2-وقت آزاد
وقت آزاد، وقت فراغت و تمام فعاليت‌هايي را که در خارج از حوزه کار در برابر فرد قرار مي‌گيرد. وقت فراغت، فرصت و زماني است که پس از به انجام رساندن کار و شغل روزانه، به هدف تأمين نيازهاي انساني باقي مي‌ماند و زماني را در بر مي‌گيرد که در آن نه فقط از تعهدات شغلي و اقتصادي بلکه از تکاليف اجتماعي و خانوادگي رهيده و مي‌خواهند دقايقي را با طيب خاطر بگذرانند. زمان زندگي شامل زمان کار و وقت آزاد، زمان خارج از کار است.
1-3-تفريح
مقصود از تفريح، گرايش انسان هنگام فراغت به حالات و اعمالي است که به علل فيزيکي و رواني به آن نيازمند است. اين مسئله از پايه‌هاي مهم اجتماعي است که ريشه در فرهنگ جامعه، ملاک‌ها و معيارهاي اجتماعي و تکنولوژي گذشته و امروز دارد گزارش‌هاي مربوط به فرهنگ‌هاي مختلف حاکي است که اهميت و ميزان زماني که وقت تفريح مي‌گردد و همچنين در حد پيشرفت و تکامل سرگرمي‌ها بستگي کامل به رفاهيت مادي جامعه دارد. نکات جالب توجه درباره فعاليتهاي تفريحي انسان اين است که اين فعاليتها از لحاظ اقتصادي داراي ارزش عملي نيستند با اين همه اين فعاليتها از هر حيث سودمند هستند. زيرا نيازمندي‌هاي جسماني و رواني افراد را تأمين مي‌کند. اگرچه تفريح يک کيفيت اجتماعي است که ممکن است به اندازه خود فرهنگ قدمت داشته باشد ولي با اين همه تعداد کمي دانشمندان مسئله را مورد بررسي قرار داده‌اند. بخصوص در ادوار اخير که مسيحيت و جهان غرب استيلا يافت تفريح به منزله جامعه‌شناسي و روان‌شناسي و تفريح مورد توجه بيشتري قرار گرفت وبه عنوان يکي از جنبه‌هاي مهم خوي و رفتار آدمي بررسي شد. در چند سال اخير به مناسبت توسعه و تکنولوژي، دانشمندان کوشيدند نقش تفريح را در زندگي آدمي با کوشش بيشتر تشريح کنند.
1-4-جهانگردي و جه